Houtstook
Het stookseizoen is weer begonnen. Door de hoge energieprijzen zoeken veel mensen naar andere manier van verwarmen. Denk aan een kachel of open haard. Als je stookt, doe het veilig en schoon. En houd rekening met je omgeving. Je vindt handige links en stooktips op deze pagina.
Over houtstook
Veel mensen vinden een kachel of haard gezellig. Maar de rook brengt schadelijke stoffen in de lucht en kan voor hinder zorgen. Zeker bij mist en windstil weer blijft de rook lang om het huis en in de buurt hangen. Ook in de woning komen schadelijke stoffen vrij. Dat is voor niemand gezond. Kinderen, ouderen en mensen met problemen aan hun luchtwegen hebben er extra last van. Laat het vuur bij mist en windstil weer dus liever uit. En als je stookt, stook dan zo schoon mogelijk. Dat is fijn voor je buren, maar ook voor je eigen gezondheid.
Stookalert en Stookwijzer
Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) geeft per provincie een stookalert af als er weinig wind is of de kwaliteit van de lucht al slecht is. We vragen je om niet te stoken bij een stookalert. Je kunt je voor het stookalert aanmelden op de pagina RIVM | Stookalert. Check ook de Stookwijzer om te zien of stoken verstandig is.
Tips om schoner hout te stoken
Door op de juiste manier te stoken zorg je voor minder schadelijke stoffen in de lucht en minder hinder.
-
- Laat het vuur uit bij windstil of mistig weer
Bij windstil of mistig weer blijft de rook lang hangen. Daardoor wordt de lucht in en om je huis erg ongezond. Check www.Stookwijzer.nl om te zien of je kunt stoken. Het RIVM geeft per provincie een stookalert af als er weinig wind is en de luchtkwaliteit al slecht is. Stook niet bij een stookalert. Je kunt je voor het stookalert aanmelden op de webpagina van het RIVM over het stookalert. - Stook alleen droog hout
Droog hout geeft de minste fijnstof en rook. Droog hout herken je aan de barsten of een schors die loslaat. Hout dat je zelf hebt gehakt, moet je minstens 2 jaar laten drogen. Je kunt de droogte van het hout ook meten met een vochtmeter. Het hout is droog genoeg als er minder dan 20 procent vocht in zit. - Stook nooit hout dat is geverfd, gebeitst of geïmpregneerd
Bij de verbranding van dit soort hout komen giftige stoffen vrij. Daarom is het zelfs verboden om te verbranden. Ook gelijmd hout – zoals spaanplaat en laminaatvloeren – hoort niet in de haard of kachel. Papier en karton verbranden is ook verboden: het geeft veel rook en vliegas (as die niet blijft liggen, maar met de rook mee de lucht in vliegt). Gebruik dus alleen schoon, droog hout dat niet bewerkt is. - Volg de instructies van de fabrikant voor het aansteken van de kachel
De ’Zwitserse aansteekmethode’ wordt steeds vaker aangeraden. Je steekt het vuur dan van boven aan. Dit zorgt voor een complete verbranding vanaf het begin en geeft minder uitstoot. Maar het blijft verstandig om de instructies van de fabrikant te volgen. Want de uitstoot bij het aanmaken van het vuur kan verschillen per kachel of haard. - Laat je schoorsteen regelmatig vegen
Laat minstens 1 keer paar jaar je schoorsteen vegen door een schoorsteenveger. Zo voorkom je problemen zoals een schoorsteenbrand met gevaar voor jezelf en je buren. Het verbetert ook de luchtverplaatsing in de schoorsteen, wat weer zorgt voor een betere verbranding. - Zet een raam open tijdens het stoken, of houd de ventilatieroosters open in huis
Zorg voor genoeg frisse lucht in de ruimte waar je stookt. Een houtvuur gebruikt veel lucht (zuurstof). Als je geen luchtaanvoer aan je kachel hebt, trekt het vuur lucht uit je woonruimte. Door genoeg verse lucht binnen te laten, zorg je voor gezondere lucht in huis. - Houd de luchttoevoer van de kachel (altijd) helemaal open
Voor een goede verbranding heeft vuur genoeg lucht (zuurstof) nodig. Er komen dan minder schadelijke stoffen vrij. Zet de uitlaatklep naar de schoorsteen daarom helemaal open als je stookt. Zet bij een oudere houtkachel de luchttoevoerklep van de kachel open. Nieuwere houtkachels zorgen er automatisch voor dat er genoeg lucht bij het vuur komt. Wordt het vuur te heet? Gooi er dan minder hout bij en zet een raam open. Maar zet de luchttoevoer niet dicht! - Controleer de kleur van de vlam en de rook
Zijn de vlammen heldergeel? Dan gaat het goed. Een oranje, flakkerende vlam betekent een slechte verbranding van het hout. Ook de rook uit je schoorsteen laat zien of de verbranding goed is. Rook zonder kleur is goed. Zie je witte, grijze, zwarte of blauwe rook? Dan heeft het houtvuur een slechte verbranding. Zorg er dan voor dat er meer lucht bij het vuur kan. - Laat een houtvuur vanzelf uitbranden
Het is het beste om een houtvuur vanzelf uit te laten gaan. Want als je het vuur uitmaakt door het af te sluiten van lucht (zuurstof), komen veel schadelijke stoffen vrij.
- Laat het vuur uit bij windstil of mistig weer
Schonere kachels en goed onderhoud
Hoeveel schadelijke stoffen er in de lucht komen, hangt niet alleen af van hoe je stookt. Ook het type kachel of haard kan veel verschil maken. Een open haard zorgt bijvoorbeeld voor meer fijnstof in de lucht dan een moderne houtkachel.
Goed onderhoud van je haard of kachel en schoorsteen is ook belangrijk. Voor de veiligheid en gezondheid van jou en je omgeving.
Kies voor een moderne kachel
Heb je een open haard of oudere houtkachel (die niet voldoet aan de Europese Ecodesign norm)? Denk er dan eens over na deze te vervangen door een moderne (Ecodesign) kachel of pelletkachel. Zo stook je schoner, veiliger en zuiniger.
Hieronder zie je wat de verschillen zijn in hoeveel fijnstof er gemiddeld per uur de lucht in komt.
- open haard: 177 gram
- oudere kachel: 50 gram
- moderne (Ecodesign) kachel: 7 gram
- pelletkachel: 1,5 gram
Moderne hout- en pelletkachels (die voldoen aan de Europese Ecodesign norm) verliezen minder warmte. Daardoor hoef je minder hout te stoken voor dezelfde warmte. Bij een open haard verdwijnt bijvoorbeeld 90 procent van de warmte door de schoorsteen naar buiten. Een moderne (Ecodesign) kachel verliest maar 20 procent warmte.
Wil je je oude open haard of kachel vervangen door een moderne (Ecodesign) kachel? Laat dit doen door een specialist die de nieuwste eisen en technieken kent. Dit zijn specialisten met een Duurzame Energie erkenning (DE-erkenning).
Onderzoek naar stookgedrag
Omdat er nog weinig bekend was over houtstook in Maastricht, heeft de gemeente in 2021 informatie verzameld over hoe veel mensen stoken in een open haard, kachel of iets anders. Ook wilden we weten hoeveel mensen last hebben van de rook van anderen. En of stokers hun stookgedrag willen aanpassen. De korte vragenlijst hebben we via Facebook, de gemeentelijke nieuwsbrief en Instagram gedeeld.
1.991 mensen uit Maastricht vulden de vragenlijst helemaal in. In de infotekening hieronder staan de belangrijkste resultaten. Je vindt alle uitslagen ook in een raadsinformatiebrief.
Bekijk de afbeelding in groter formaat
In de winter en zomer van 2022 deed de gemeente uitgebreider onderzoek. De resultaten van de onderzoeken bevestigden voor een groot deel de resultaten uit het eerdere korte onderzoek, maar gaven ook veel extra informatie. De resultaten van dit onderzoek vind je in een raadsinformatiebrief.