Houtstook
Het stookseizoen is weer begonnen. Door de hoge energieprijzen zoeken veel mensen naar andere manier van verwarmen. Denk aan een kachel of open haard. Als je stookt, doe het veilig en schoon. En houd rekening met je omgeving. Je vindt stooktips op deze pagina.
Over houtstook
Veel mensen vinden een kachel of open haard gezellig. Maar het is niet alleen gezellig. De rook brengt schadelijke stoffen in de lucht en kan voor overlast zorgen. Zeker bij mist en windstil weer blijft de rook lang om het huis en in de buurt hangen. Dat is voor niemand gezond. Kinderen, ouderen en mensen met problemen aan hun luchtwegen hebben er extra last van. Laat het vuur bij deze weersomstandigheden liever wat vaker uit. En als je stookt, stook dan zo schoon mogelijk. Gebruik daarvoor de tips op deze pagina. Dat is fijn voor je buren, maar ook voor de eigen gezondheid.
Stookalert en stookwijzer
Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) geeft per provincie een stookalert af op momenten dat er weinig wind is en de luchtkwaliteit al slecht is. We vragen je om niet te stoken als er een stookalert geldt. Je kunt je voor het stookalert aanmelden via https://www.rivm.nl/stookalert. Check ook de www.stookwijzer.nu om te zien of je kunt stoken.
Tips om schoner hout te stoken
Door op de juiste manier te stoken zorg je voor veel minder schadelijke stoffen in de lucht en minder overlast.
-
- Laat het vuur uit bij windstil of mistig weer
Bij windstil of mistig weer blijft de rook lang hangen. Daardoor wordt de lucht in en om je huis erg ongezond. Check de www.Stookwijzer.nl om te zien of je kunt stoken. Het RIVM geeft per provincie een stookalert af op momenten dat er weinig wind is en de luchtkwaliteit al slecht is. Stook niet als er een stookalert geldt. Je kunt je voor het stookalert aanmelden op de webpagina van het RIVM over het Stookalert. - Stook alleen droog hout
Droog hout geeft de minste fijnstof en rook. Droog hout herken je aan de barsten of een schors die loslaat. Hout dat je zelf gekloofd hebt moet je minstens 2 jaar laten drogen. Je kunt de droogte van het hout ook meten met een eenvoudig vochtmeter. Het hout is goed om te stoken als er minder dan 20 procent vocht in zit. - Stook nooit hout dat is geverfd, gebeitst of geïmpregneerd
Bij de verbranding van dit soort hout komen giftige stoffen vrij. Daarom is het zelfs verboden om te verbranden. Ook gelijmd hout – zoals spaanplaat en laminaatvloeren – hoort níét in de haard of kachel. Papier en karton verbranden is ook verboden: het geeft veel rook en vliegas (as die niet blijft liggen, maar met de rook mee de lucht in vliegt). Gebruik dus alleen schoon hout dat niet bewerkt is. - Volg de instructies van de fabrikant voor het aansteken van de kachel
De ’Zwitserse methode’ wordt tegenwoordig vaker geadviseerd. Dat is een methode waarbij minder uitstoot zou plaatsvinden in de opstartfase. Maar het blijft altijd slim om de instructies van de fabrikant op te volgen. Dit omdat de manier van ontsteken van de kachel invloed heeft op het beperken van (schadelijke) uitstoot in de opstartfase en dit per toestel kan verschillen. - Laat je schoorsteen regelmatig vegen
Laat minstens 1 keer paar jaar je schoorsteen vegen door een vakman. Regelmatig je schoorsteen laten vegen voorkomt problemen, zoals een schoorsteenbrand met gevaar voor jezelf en je buren. Het verbetert ook de trek in de schoorsteen, waardoor de verbranding in de kachel verbetert. - Zet een raam open tijdens het stoken, of houd de ventilatieroosters open in huis
Zorg voor voldoende frisse lucht in de ruimte waar je stookt. Een houtvuur gebruikt veel lucht (zuurstof). Als je geen luchtaanvoer aan je kachel hebt, trekt het vuur lucht uit je woonruimte. Dit kan tot een slechter leefklimaat in je woonruimte leiden. Door voldoende verse lucht binnen te laten, zorg je voor gezondere lucht in huis. - Houd de luchttoevoer van de kachel (altijd) helemaal open
Voor een goede verbranding heeft vuur genoeg lucht (zuurstof) nodig. Er komen dan minder schadelijke stoffen vrij. Zet de uitlaatklep naar de schoorsteen daarom helemaal open als je stookt. Zet bij een oudere houtkachel de luchttoevoerklep van de kachel open. Nieuwere houtkachels regelen automatisch dat er genoeg lucht bij het vuur komt. Wordt het vuur te heet? Voeg dan minder hout toe en zet een raam open. - Controleer de kleur van de vlam en de rook
Zijn de vlammen heldergeel? Dan gaat het goed. Een oranje, flakkerende vlam betekent een slechte verbranding van het hout. Ook de rook uit je schoorsteen laat zien of de verbranding goed is. Rook zonder kleur is goed. Zie je witte, grijze, zwarte of blauwe rook? Dan heeft het houtvuur een slechte verbranding. Zorg er dan voor dat er meer lucht bij het vuur kan komen. - Laat een houtvuur vanzelf uitbranden
Want als je een houtvuur uitmaakt door de luchttoevoer te verminderen, komen veel schadelijke stoffen vrij.
- Laat het vuur uit bij windstil of mistig weer
Schonere kachels en goed onderhoud
Hoeveel schadelijke stoffen er in de lucht komen, hangt niet alleen af van hoe je stookt. Ook waarin je stookt heeft grote invloed. Een open haard zorgt bijvoorbeeld voor meer fijnstof in de lucht dan een moderne houtkachel. Goed onderhoud van je open haard of kachel en schoorsteen is ook belangrijk. Voor jouw veiligheid en gezondheid en die van je omgeving.
Kies voor een schonere kachel
Heb je een open haard of oudere houtkachel (die niet voldoet aan de Europese Ecodesign norm)? Dan kun je veel uitstoot van fijnstof voorkomen door deze te vervangen door een moderne (Ecodesign) kachel of pelletkachel. Hieronder zie je wat de verschillen zijn in hoeveel fijnstof er gemiddeld per uur de lucht in komt.
- open haard: 177 gram
- oudere kachel: 50 gram
- moderne (Ecodesign) kachel: 7 gram
- pelletkachel: 1,5 gram
Moderne hout- en pelletkachels (die voldoen aan de Europese Ecodesign norm) zijn ook efficiënter. Daardoor hoef je minder hout te stoken voor dezelfde warmte. Bij een open haard verdwijnt bijvoorbeeld 90 procent van de warmte door de schoorsteen naar buiten. Een moderne (Ecodesign) kachel verliest maar 20 procent warmte.
Wil je je oude open haard of kachel vervangen door een moderne (Ecodesign) kachel? Laat deze dan installeren door een specialist die bekend is met de nieuwste eisen en technieken. Dit zijn specialisten met een Duurzame Energie erkenning (DE-erkenning).
Onderzoek naar stookgedrag
Via onderzoek heeft de gemeente in 2021 informatie verzameld over hoe veel mensen stoken in een open haard, kachel of iets anders. Ook wilden we weten hoeveel mensen last hebben van de rook van anderen. En of stokers hun stookgedrag willen aanpassen. De vragenlijst hebben we via Facebook, de gemeentelijke nieuwsbrief en Instagram gedeeld.
Maar liefst 1.991 mensen uit Maastricht vulden de vragenlijst helemaal in. In de infotekening hieronder staan de belangrijkste resultaten. Als je erop klikt, wordt de afbeelding groter. Je vindt alle uitslagen ook in een raadsinformatiebrief.
Dit jaar, in 2022, vonden er ook onderzoeken plaats. Deze gebeurden via een steekproef. Meer informatie over de resultaten volgt.
