28 mei 2025 - Artikel

ET Pathfinder – een knooppunt van kennis en kunde in Maastricht

We staan op de enige plek in de wereld waar een werkend schaalmodel van de Einstein Telescoop gebouwd wordt. Met als doel om alle technologie die in de Einstein Telescoop zelf gebruikt wordt te ontwikkelen, te testen en weer verder te ontwikkelen. Met wetenschappers van over de hele wereld. Dit schaalmodel is een soort technisch laboratorium. Bij schaalmodel ben je geneigd om aan miniaturen of maquettes te denken, maar dat is hier anders. Dit schaalmodel beslaat twee verdiepingen in hoogte op een oppervlak van ongeveer 20 bij 20 meter. Maar een schaalmodel is het, want de echte Einstein Telescoop wordt diep onder het aardoppervlak een driehoek met zijden van tien kilometer lengte.

Pathfinder

Sander Wolters, van de vakgroep Gravitational Waves and Fundamental Physics in de faculteit Science and Engineering van Maastricht University, is zo vriendelijk om ons te ontvangen in de bezoekersruimte bij de ET Pathfinder. Dat moet in de bezoekersruimte, zo legt hij uit, omdat de ruimte waar de Pathfinder staat een clean room is. Een clean room is een stofvrije ruimte en daar mag je alleen in met een speciaal pak, inclusief mondmasker en handschoenen. Een van de medewerkers in die ruimte zwaait oranje gehandschoend vriendelijk naar ons.

Sander is als bedrijfskundige afgestudeerd aan de Hogeschool Zuyd en is als officemanager en managementsecretaris de facilitator in deze pioniersomgeving. Hij schept de voorwaarden voor de wetenschappers en de docenten om hun werk goed te kunnen doen. Sander: ‘Ik vind het geweldig dat ik ’s ochtends niet precies weet hoe de dag verloopt. Ik heb met zoveel verschillende mensen te maken. Met studenten van overal ter wereld, met wetenschappers die in en uit vliegen voor onderzoek. Met collega’s van andere vakgroepen in de faculteit. Ik vind dat heel inspirerend’. 

Op de foto: Sander. Fotograaf: Philip Driessen

De vakgroep is onderdeel van de faculteit Science and Engineering die sinds 2015 bestaat. En al meteen een knooppunt in het onderzoek naar zwaartekracht. Want dit schaalmodel van de Einstein Telescoop blijft hier in Maastricht. 

Sander zegt: ‘De komende veertig jaar zeker, ook als de Einstein Telescoop niet in de Euregio Maas-Rijn terecht komt. Want het onderzoek naar aanpassingen en verbeteringen blijft dan toch verlopen via de Pathfinder die hier staat. En dat betekent dus ook dat de werkgelegenheid voor de mensen die hieraan werken blijft. Want er zijn allerlei mensen nodig, variërend van elektriciens en metaalbewerkers tot wetenschappers. En als de Einstein Telescoop in deze regio komt, nog veel meer.’

‘Ik ben er heel trots op dat ik hier deel van uit kan maken. Want met de nieuwe techniek van de Einstein Telescoop kunnen we heel andere kennis over het heelal vergaren dan met de oude telescopen.’