1 november 2023 - Artikel

SPARK the Movement: samen de stap zetten naar een duurzame wereld

Duurzaam denken en doen, start bij de kiem. Bij kinderen op school. Daar kun je dé basis leggen voor een duurzame toekomst en een betere wereld. Roger Thomassen, projectleider duurzaam onderwijs bij het CNME - en tot voor kort ook leerkracht in het basisonderwijs - weet hoe je dat kunt aanpakken. Daarom is hij een van de aanjagers van SPARK the Movement. Dat is een nieuw initiatief om het onderwijs structureel te betrekken bij de beweging richting een circulaire en een duurzame wereld.

Roger doet mee Mission Zero

Roger kent de Sustainable Development Goals (SDG’s) als zijn broekzak: 17 doelen die ervoor zorgen dat de wereld in 2030 een betere plek is. Als leerkracht zette hij deze doelen actief in tijdens zijn lessen en hij sloot zich aan bij het Maastrichtse SDG House. Dat is een centrale plek waar inwoners, ondernemers en het onderwijs elkaar in dezelfde idealen vinden en waar ze kennis kunnen delen. Ook is samen een SDG-box ontwikkeld die is uitgereikt op elke basisschool in Maastricht en de omringende gemeenten.

Verder kijken dan vandaag

“Toen naast het basisonderwijs ook het voortgezet onderwijs en mbo aan boord kwamen, dachten we: hier is veel meer uit te halen”, vertelt Roger. “We, dat zijn Per Ebbelink van MosaLira, John Steijns van Educatie Duurzaam Natuurlijk, Nathalie Ummels van SDG House Maastricht en ik. John kende Heleentje Swart, voorheen docent en nu ontwikkelaar en programmaleider van SPARK the Movement. Dat is een netwerk waar onderwijsinstellingen en bedrijven elkaar vinden. Mensen en organisaties die vooruitkijken en samen willen zorgen voor een duurzame en circulaire toekomst. Gesprekken met Heleentje maakten ons enthousiast om SPARK ook in (Zuid-)Limburg op te zetten.”

SPARK handtekeningen Mission Zero

Van en met elkaar leren

De gedachte erachter is dat iedereen die wil verduurzamen een vonkje is, een spark, die iets groters aanwakkert. Binnen SPARK kunnen scholen en bedrijven elkaar vinden, successen delen en van en met elkaar leren. “Stel een school wil aan de slag met afvalscheiding, dan kunnen andere ondersteunen met hun ervaringen. Ook kan het zijn dat een bedrijf of woningcoöperatie ’worstelt’ met materialen die vrijkomen na een renovatie. Denk bijvoorbeeld aan de vele toiletten en wasbakken die je een tweede leven kunt geven. Mbo- en Hbo-studenten kunnen hier vanuit hun eigen invalshoek over meedenken. Dat levert verrassende, nieuwe inzichten op voor de praktijk! Zo ontstaat niet alleen een ‘leuk’ schoolproject, maar een oplossing die er écht toe doet.”

Whole School Approach

SPARK the Movement denkt en werkt vanuit de Whole School Approach (zie afbeelding). Dit model bestaat uit vijf bloembladen die elk een ander aspect belichten: omgeving, curriculum, pedagogiek en didactiek, gebouw en bedrijfsvoering en professionele ontwikkeling. Het hart van de bloem visualiseert de visie van de school. Door deze integrale verbinding blijft het niet bij één les of excursie, maar ontstaat een duurzame houding in de school. “Deze aanpak laat leerkrachten anders naar hun organisatie en onderwijs kijken”, verduidelijkt Roger. “Het vraagt iets van hun pedagogische en didactische kwaliteiten én van de houding van een team, maar uiteindelijk levert het mooie stappen op richting meer duurzaam onderwijs en een duurzame wereld.”

Doe mee!

Om onze regio in beweging te krijgen, zijn in september en oktober twee brainstormsessies georganiseerd met onderwijsmensen, van basisscholen tot de universiteit. Daarbij sloten ook andere organisaties aan, zoals CNME, IVN en Brightlands Next. In november wordt verder gebouwd aan een structuur die bij onze regio past. “We leiden onze jongste generatie op om zelfstandig en met zelfvertrouwen te functioneren in onze maatschappij. Je inzetten voor een duurzame wereld hoort daar vanzelfsprekend bij. Ik hoop dan ook dat SPARK zich als een olievlek gaat verspreiden. Wel met bio-olie natuurlijk”, vult Roger lachend aan. “Het is nog allemaal pril. Het is een gemeenschappelijk leerproces en het is pionieren, maar ik ben enthousiast!”

Wil je meedenken en meedoen met SPARK the Movement? Roger komt graag met je in contact. Hij is bereikbaar via roger.thomassen [at] cnme.nl (roger[dot]thomassen[at]cnme[dot]nl)

Whole School Approach