De gevolgen van Universiteit Maastricht op de stad: hoe beleeft ú die transformatie?
Bij de presentatie in januari 2020 van Jaarboek Maastricht 2019, refereerde hoofdredacteur Eric Wetzels aan de kwestie of Maastricht een stad voor studenten is, of inmiddels een studentenstad is geworden. Volgens burgemeester Penn is Maastricht (nog) geen studentenstad en betekenen de twee begrippen niet precies hetzelfde. Stadsbestuur en universiteit trekken in de ontwikkeling van de stad nauw met elkaar op. Maar wie bepaalt welke keuzes gemaakt worden? En hoe beleeft de Maastrichtenaar de transformatie? Wetzels haalde aan dat daar meer en meer openlijk over gesproken zou kunnen worden. De toespraak is na te lezen in Jaarboek Maastricht 2020, dat onlangs is gepresenteerd. In het voorjaar van 2021 deden twee studenten van Universiteit Maastricht op eigen initiatief een klein onderzoek naar deze vraag. Een kort verslag van hun bevinden leest u hieronder, samengesteld door Nina Janssen.
Research skills
Nina Janssen en haar Italiaanse studiegenoot Francesca Rambaldi volgen het derde jaar van de studie European Studies aan de Universiteit Maastricht. Voor het vak ‘Research Skills: interviewing’ hebben zij in maart 2021 een interview gehouden in Maastricht over de invloed van de universiteit op de beleving van de stad. Via Zoom hebben zij een 59-jarige Maastrichtenaar geïnterviewd die al zijn hele leven lang in Maastricht woont. Hij heeft dan ook de invloed van de universiteit op de stad van dichtbij kunnen aanschouwen. We noemen deze Maastrichtenaar voor het gemak “Jean”.
Het goede leven
Jean was een tiener toen de universiteit werd opgericht. Hij groeide op in een typisch Maastrichtse omgeving, in een dialectsprekend katholiek gezin waar levensvreugde en gezelligheid centraal stonden. Toen hij na zijn studietijd een baan moest zoeken, besloot Jean om buiten de stad te gaan werken. De toenmalige werkmentaliteit in Maastricht sprak hem namelijk niet aan. Jean gaf aan het niet prettig te vinden dat hij op professioneel vlak het gevoel had nooit precies te weten waar hij aan toe was: op een vraag of verzoek zeiden mensen vaak ‘ja’, maar bedoelden eigenlijk ‘nee’. Dat was voor Jean reden om elders een baan te zoeken, maar hij kon het niet over zijn hart verkrijgen Maastricht te verlaten. Hij hield namelijk erg van de omgeving, de aanwezigheid van zijn familie en simpelweg ‘het goede leven’. Daarom besloot hij in Maastricht te blijven wonen en op- en neer te reizen voor zijn werk.
4 aspecten
Op de vraag naar de impact van de universiteit op de stad, noemde Jean vier aspecten. Ten eerste gaf hij aan dat de komst van de universiteit van grote betekenis is geweest voor de lokale economische ontwikkeling. Na de sluiting van de mijnen en de resulterende werkloosheid blies de universiteit de economie nieuw leven in. Ten tweede prees hij de universiteit voor haar rol in het in stand houden van historische gebouwen in de stad. Doordat veel faculteiten en faciliteiten van de universiteit gevestigd zijn in zulke gebouwen, draagt de universiteit bij aan het behoud van het historische karakter van Maastricht. Ten derde merkte Jean op dat de universiteit de stad Maastricht echt op de kaart heeft gezet, zowel op nationaal, als op internationaal niveau. Een belangrijke factor daarin zijn de studenten, die vrienden en familie enthousiast vertellen over Maastricht. Ten slotte noemde hij de impact van de universiteit op de algemene mentaliteit van Maastrichtenaren. Terwijl Maastrichtenaren in de jaren zeventig erg naar binnen gericht waren, opent de stad zich nu steeds meer voor mensen van buiten.
Invloed
Jean was in het interview alleen maar lovend over de invloed van de universiteit op de stad. Het werd duidelijk dat hij de veranderingen in de stad omarmd heeft en zich altijd erg thuis is blijven voelen in Maastricht. Jean is dan ook nog steeds actief begaan met het sociale leven in de stad, met het jaarlijkse carnaval als ultieme hoogtepunt. Hij erkende evenwel dat zijn enthousiasme over de komst van de universiteit deels te maken kan hebben met de tijd waarin hij is geboren. Jean is opgegroeid met de universiteit, maar Maastrichtenaren uit oudere generaties hebben nog sterke herinneringen aan de tijd van vóór de universiteit. Zo gaf hij aan dat zijn ouders nog wat voorzichtiger staan tegenover de buitenlandse invloeden in Maastricht.
Interview
Nina en Francesca hebben het interview met Jean als ontzettend leuk en inzichtelijk ervaren. De resultaten van het interview hebben zij geanalyseerd in een interviewportfolio, met een positieve beoordeling van de universiteit. Momenteel zijn zij bezig met het schrijven van hun bachelor thesis (afstudeerscriptie). Hopelijk is deze voor de zomer afgerond. Beiden hadden echter ook heel graag verder onderzoek gedaan naar het onderwerp van hun interview, waar dit artikel over gaat. Wellicht kunnen toekomstige studenten voortbouwen op de resultaten.
Reageren
Mocht u na het lezen van dit artikel willen reageren op de inhoud of uw eigen ervaring met de komst van de universiteit of de transformatie van de stad willen delen, doe dat dan op de Facebookpagina van Thuis In Maastricht. Dit artikel en de reacties daarop zullen door de hoofdredacteur verwerkt worden in een artikel voor Jaarboek Maastricht 2021.